کاربرد لسیتین
لسیتین یک نوع چربی است که برای سلامت سلولهای بدن موردنیاز است. این ماده برای اولین بار از زرده تخم مرغ جدا شد. لسیتین ها در انواع مختلفی با عملکردهای بیولوژیکی متفاوت وجود دارند نوع خالص آن مومی و سفید رنگ است و نوع تجاری آن زرد روشن است و قوام آن از پلاستیکی تا مایع متفاوت است.
خواص بیولوژیکی و فیزیولوژیکی لسیتین آن را در زمینه های دارویی، غذایی و آرایشی مفید می کند. علاوه بر این، به طور گسترده ای به عنوان یک مکمل غذایی برای درمان و بهبود بسیاری از بیماری های قلبی- عروقی و بیماری های کبد استفاده می شود.
فهرست مطالب
منابع لسیتین
منابع حیوانی
شیر ، زرده تخم مرغ و مغز به عنوان منابع حیوانی لسیتین عمل می کنند.
منابع گیاهی
سویا ، ذرت، دانه پنبه، گل آفتابگردان به عنوان منابع گیاهی لسیتین عمل می کنند.
کاربرد لسیتین
بهداشت و سلامت فردی
این ترکیب یک چربی ضروری است که برای سلامت سلول مهم است. از لسیتین در ساخت داروها، به عنوان یک افزودنی غذایی برای جلوگیری از جدا شدن مواد تشکیل دهنده استفاده می شود. از این ماده معمولاً برای درمان مشکلات حافظه و شرایط تخریبی مانند زوال عقل و بیماری آلزایمر و همچنین برای درمان کلسترول بالا، اضطراب و بیماری های پوستی مانند اگزما استفاده می شود.
همچنین به بهبود عملکرد سیستم ایمنی و عملکرد دستگاه گوارش (به ویژه در افراد مبتلا به دیابت) کمک می کند و در درمان بیماری هایی مانند کولیت اولسراتیو مفید است و علائم این بیماری را کاهش می دهد.
در تغذیه دام ها
کاربرد لسیتین در تغذیه حیوانات ضروری است. خواص ویژه آن باعث سلامت دام و افزایش بازدهی دامداری و کشاورزی می شود. استفاده از آن در خوراک دام منجر به رشد سریعتر و قویتر دام ها و بهبود کیفیت گوشت و سلامت حیوانات میشود. همچنین موجب بالا رفتن ایمنی دام ها در برابر عفونتها و سایر بیماریها و در نتیجه پایین آمدن نرخ مرگ و میر می شود. منافع استفاده از آن تغذیه در حیوانات:
- بهبود قابلیت هضم چربی
- افزایش رشد و وزن
- کاهش اختلالات گوارشی
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- بهبود متابولیسم
لسیتین نه تنها در دامداری نقش مهمی ایفا می کند بلکه همچنین یک عنصر مهم در غذاهای حیوانات خانگی – از سگ، گربه و حیوانات کوچک گرفته تا پرندگان است.
استفاده در صنایع غذایی
از این ترکیب به دلیل داشتن خواص زیر در صنایع غذایی استفاده می شود:
کاربرد لسیتین به عنوان امولسیفایر
استفاده از امولسیفایرها موجب می شود موادی مانند روغن و آب یا روغن و سرکه که با هم مخلوط نمی شوند به شکلی پایدار در کنار هم باقی بمانند و از هم جدا نشوند.
کاربردهای متداول لسیتین در مواد غذایی برای ایجاد امولسیون عبارتند از: سرکه و روغن در سس ها، کاکائو و کره در شکلات، کارامل ها و انواع سس ها و حتی برای ایجاد امولسیون بهتر از لسیتین در بستنی و سس مایونز استفاده می شود.
کاربرد لسیتین به عنوان یک ماده نگهدارنده
وقتی افراد نام مواد نگهدارنده را می شنوند معمولاً به مواد شیمیایی یا مواد مصنوعی فکر می کنند که غذا را برای مدت طولانی تری نگه می دارند. با این حال، برخی از نگهدارنده های طبیعی نیز وجود دارند که مصنوعی یا سمی نیستند.
لسیتین یکی از این موارد است که البته چندین ماده نگهدارنده طبیعی مانند اسید اسکوربیک (ویتامین C ) اسید سیتریک، اسید تارتاریک، رازک، نمک، شکر، سرکه و الکل نیز وجود دارد.
لسیتین به عنوان یک نگهدارنده طبیعی ماندگاری محصولات پخته شده را افزایش می دهد و علاوه بر این به بافت بهتر و نرم تر شدن نان کمک می کند. در واقع، این خاصیت امولسیونی است که لسیتین را به ماده نگهدارنده تبدیل می کند و چون مواد را کنار هم نگه دارد، می تواند شکل ظاهری آنها را نیز حفظ کند.
به همین دلیل از لسیتین در غذاهای منجمد مانند بستنی، شکلات، خامه قنادی ها و به خصوص محصولات پخته شده استفاده می شود و به محصولات پخته شده کمک می کند تا رطوبت خود را حفظ کنند. به همین دلیل است که نان های تجاری و محصولات پخته شده به سرعت محصولات پخته شده خانگی خشک نمی شوند.
استفاده از لسیتین در آشپزی
- استفاده از این ماده در نانوایی و خمیر نیاز به چربی و تخم مرغ را کاهش می دهد.
- هنگامی که در آب نبات استفاده می شود، از جدا شدن کره کاکائو و کاکائو جلوگیری می کند .
- از آن به عنوان اسپری پخت و پز برای جلوگیری از چسبندگی استفاده کنید.