همه چیز در مورد مضرات سود پرک
سود پرک یک ترکیب غیرآلی و بی بو است که به عنوان باز فلزی برای بسیاری از انواع مواد شیمیایی، به ویژه در صنایع کاغذ و نساجی، فرآوری مواد غذایی، صابون ها، مواد شوینده و پاک کننده ها عمل می کند. این ترکیب با فرمول شیمیایی NaOH از یک یون هیدروکسیل متصل به یون سدیم ساخته شده است.
سود پرک یک جامد سفید است که می تواند به اشکال مختلفی از جمله گلوله، پولک، گرانول و محلول های آماده وجود داشته باشد. محلول هایی که با استفاده از این ماده تولید می شوند در غلظت های متفاوت موجود هستند که رایج ترین آنها محلول 50 درصد اشباع شده با آب است.
فهرست مطالب
مضرات و خطرات سود پرک
سود پرک بسیار سوزاننده است، اما در حال حاضر به عنوان یک سرطان زا طبقه بندی نمی شود. با این حال، اگر به طور ایمن از آن استفاده نشود، می تواند آسیب جدی ایجاد کند. بطور کلی دو روش متداول صدمه دیدن به وسیله سود پرک عبارت است از:
- طریق تماس (پوست یا چشم)
- از استنشاق بخار حاوی سطوح بالای این ترکیب
- هنگام تماس مستقیم با سدیم پرک رقیق نشده آسیب های زیر ممکن است رخ دهد:
- زخم مجاری بینی
- تحریک پوست، چشم ها، ریه ها یا مجاری بینی
- سوختگی چشم و پوست ( گاهی شدید)
- در صورت بلعیدن مری می سوزد
- نابینایی
بهترین روش ها برای جلوگیری از آسیب سود پرک
استفاده از تجهیزات محافظ می تواند به جلوگیری از آسیب جدی ناشی از سود پرک کمک کند مانند:
- چکمه
- دستکش لاستیکی بلند
- پیش بند صنعتی
- لباس های پوشیده
- عینک ایمنی
- محافظ صورت
استفاده از سیستم های آبرسانی سریع
بهتر است در محل کارعلاوه بر تجهیزات محافظ، حداکثر فاصله قرار گرفتن در معرض هیدروکسید سدیم رعایت شود. بنابراین هنگام کار با این ماده، ایمنی حرف اول را می زند، زیرا در بسیاری از اقلام وجود دارد که عملاً دوری از آن ها اجتناب ناپذیر است.
این ماده شیمیایی خطر زیادی برای اکثریت مردم ایجاد نمی کند، فقط در شرایط خاص می تواند آسیب جدی ایجاد کند. شدت آسیب سود پرک به عوامل مختلفی از جمله غلظت این ماده، مدت زمان تماس و حجم مصرفی بستگی دارد. در جایی که PH بالاتر از 12 باشد، بیشترین میزان آسیب آن وجود دارد. با این حال، pH تنها عاملی نیست که تعیین می کند یک ماده تا چه حد می تواند باعث آسیب خوردگی شود.
کاربردهای سود پرک
سود پرک قابلیت جذب قوی دارد، بنابراین به راحتی و به سرعت رطوبت و دی اکسید کربن موجود در هوا را جذب می کند. به دلیل این ویژگی های شیمیایی، کاربردهای اصلی آن عبارتند از:
- به صورت محلول آبی
- استفاده در صنایع شیمیایی
- تولید نمک های سدیم
- مواد شوینده
- تنظیم pH
- تولید آلومینیوم
- افزایش خاصیت قلیایی مخلوط
- اسیدهای خنثی کننده
- فرآوری مواد غذایی (پوست کردن سبزیجات، پردازش کاکائو، خیساندن زیتون)
- حذف ناخالصی ها از روغن
- به عنوان یک افزودنی در فرمول های رفع گرفتگی فاضلاب
همچنین یکی از مواد تشکیل دهنده بسیاری از محصولات خانگی دیگر از جمله پاک کننده های فر، جلا دهنده های فلزی و صاف کننده های مو است. همچنین از این ماده در تهیه غذاهای خانگی و فرآوری شده استفاده می شود. از این ماده در تهیه نوشابه، شکلات، بستنی، رنگ کارامل و کاکائو نیز استفاده می شود.
واکنش های مربوط به سود پرک
سود پرک یک ترکیب یونی است زیرا از یک یون فلزی، سدیم (Na+) ساخته شده است که به یک یون غیرفلزی، هیدروکسید (OH-) جذب می شود. هنگامی که جامد است، سفید است و نقطه ذوب آن 604.4 درجه فارنهایت است. با وجود اینکه نقطه ذوب بالایی دارد به خوبی در آب حل می شود.
حل شدن در آب
در آب، سود پرک به طور کامل از هم جدا می شود و یک یون سدیم و یک یون هیدروکسید تولید می کند. در حالی که این فرآیند یک واکنش شیمیایی نیست، اما هنوز یک ویژگی بسیار مهم سود پرک است.
واکنش با اسیدها
سود پرک با اسیدها واکنش داده و آب و یک ترکیب یونی تولید می کند. در این نوع واکنش، هیدروکسید سود پرک با یون هیدروژن موجود در اسید واکنش داده و آب تولید می کند. بقیه اسید با یون سدیم از این ماده ترکیب می شود و یک ترکیب یونی می سازد.
واکنش با فلزات محلول
این ترکیب با برخی از فلزات محلول واکنش می دهد و یک ماده جامد تولید می کند. اگر فلزات محلول سمی باشند یا نیاز به حذف از محلول داشته باشند، این نوع واکنش بسیار مفید است. مواد شیمیایی جامد را می توان به روش های مختلف فیلتر کرد.